Grote kans dat je bij Harlingen vooral denkt als vertrekpunt van de veerboot naar naar Terschelling of Vlieland. Maar de stad is zoveel meer dan alleen een aanlegplek voor veerboten. Het loont de moeite om door de historische straatjes van het centrum te slenteren. Je wordt getrakteerd op vele doorkijkjes en monumentale gebouwen. Lees ook dit artikel op Waddenzin daarover (klik).
Aan de Voorstraat, een gedempte gracht met prachtige oude bomen, vind je museum Hannemahuis, gevestigd in een oud statig woonhuis. Op het moment van dit schrijven is daar een tentoonstelling te zien met Nederlandse kunstenaars uit de 17e, 18e en 19e eeuw. Normaal gesproken zijn die alleen in het Rijksmuseum te zien. Wat hen bindt is het thema ‘Vuur’. En dan in brede zin: van kaarslicht tot kanonskogels.
Caravaggio
Je zou kunnen stellen dat de geest van de beroemde Italiaanse schilder (en schelm) Caravaggio rondwaart in Museum Hannemahuis. Indirect, maar toch: Het is zijn invloed die menig Hollandse meester uit de 17e eeuw heeft geïnspireerd om taferelen te schilderen met slechts één lichtbron. Een olielamp bijvoorbeeld, zoals in een werk van Gerard Dou. Dit levert een prachtig spel op van licht en donker.
Het zijn de huiselijke taferelen die het grootste deel van de tentoonstelling uitmaken. Deze zogenaamde ‘genrestukken’ zijn knap geschilderd. Maar qua onderwerp zou je het ook kneuterig kunnen noemen. Het is allemaal heel gezellig, zo rond het haardvuur.
Ontploffingen
Hoewel, moralistisch… Er is ook vuur in de vorm van ontploffend buskruit. Grote zeeslagen zijn er te zien. Maar ook de ravage die achterbleef na de ontploffing van een kruitmagazijn in Leiden in de vroege 19e eeuw, indirect vuur door de ogen (en het penseel) van Johannes Jelgerhuis.
‘Hete vuren’ leidt ons van Jan Steen tot Jozef Israëls. Aan grote namen geen gebrek. Maar het zijn de minder bekende schilders die nog wel eens de show willen stelen. Alle reden om zelf te gaan kijken.
Vestdijk
Let wel, dat kijken kan in Harlingen, maar de tentoonstelling doet nog 4 andere musea aan. Toch, ga je naar museum Hannemahuis dan is een leuke extra de Vestdijkkamer. Deze schrijver -die sneller schreef dan God kon lezen- werd geboren in Harlingen en neemt een onmisbare plek in in de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Fun fact: Hij ging in Leeuwarden naar de HBS waar hij een klas lager zat dan de dichter Jan Jacob Slauerhoff. En net als die woningloze was hij enige tijd scheepsarts.
De Vestdijkkamer is een feest om door te grasduinen terwijl je de schrijver hoort voordragen uit eigen werk. Ook is er een foto van Ina Damman te zien, zijn muze. Dit alles te midden van alle boeken die hij schreef. De man moet bezeten zijn geweest van een heilig vuur. En ja, dat sluit dan weer mooi aan op die hete vuren elders in het pand. Het is maar goed dat Harlingen altijd kan rekenen op een verkoelende zeebries. Om mogelijk verhitte gemoederen te bedaren.
Meer informatie
Website Museum Hannemahuis: https://hannemahuis.nl/en/tentoonstelling/hete-vuren
Tentoonstelling Hete Vuren: https://schattenuithetrijks.nl/hete-vuren/